MALATYA TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ

• Turgut Özal, 13 Ekim 1927 yılında Hafize ve Mehmet Sıddık çiftinin ikinci çocuğu olarak Malatya'da dünyaya gözlerini açar. Ailenin ilk çocuğu Nemide on aylıkken vefat eder. Daha sonra Korkut ve Yusuf Bozkurt dünyaya gelir. Turgut Özal hem anne hem de baba tarafından kendi dönemi açısından entelektüel ve seçkin denebilecek bir ailede doğmuştur.

• Annesi Hafize Hanım, küçük yaşta sağlam bir eğitim almış ve öğretmenlik yapmıştır. Dindar ve otoriter bir kadındır. Babası Mehmet Sıddık Bey, on altı yıl medrese eğitimi aldığı için iyi derecede Arapça, Farsça ve matematik bilgisine sahiptir. Mehmet Sıddık Bey de Hafize Hanım gibi öğretmendir. Mehmet Sıddık Bey'in tayini Hekimhan'a çıkınca öğretmenliği bırakıp Ziraat Bankası'nda, sonrasında ise yükselme sınavlarıyla ajans müdürü olarak Söğüt'te çalışmaya başlamıştır. Bu sebepten Turgut Özal'ın çocukluğu Osmanlının kurulduğu topraklarda geçmiştir. Söğüt'te altı yıl kalırlar.

• 1945 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi'nin sınavını kazanarak yükseköğrenime İstanbul'da başlar. Özal'ı Hocası Prof. Dr. Adil Duman, "zeki ve çalışkandı", "geniş düşünürdü", "kurallardan sıkılırdı" şeklinde tasvir etmiştir. Turgut Özal'ın üniversite yılları sadece teknik anlamda bir eğitim süreci değil aynı zamanda kültürel anlamda da kişiliğinin oluştuğu yıllardır. Üniversite yıllarında İTÜ Talebe Birliği ve Türk Kültür Ocağı'nın program ve etkinlikleri sebebiyle Nurettin Topçu, Ali Fuat Başgil, Peyami Safa, Yesari Asım ve Abdülaziz Bekkine gibi kültür, müzik ve edebiyat dünyasının bilinen simalarıyla tanışmış ve onların varlığı ve dünyayı yorumlama biçimlerinden etkilenmiştir.

• 1950 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği bölümünü bitirdiğinde Elektrik İşleri Etüd İdaresi'nde görevlendirilir. Mezuniyet sonrasında evlenir ancak bu evlilik kısa sürer. Daha sonra kendisiyle aynı kurumda çalışan Semra Hanımla evlenir ve bu evlilikten üç çocuğu dünyaya gelir.

• Özal bu evlilikten hemen sonra 1952 yılında, mesleğinde ihtisas yapması amacıyla Amerika'ya gönderilir. Dönüşünde Elektrik işleri Etüd İdaresi'nde Genel Direktör Teknik Müşaviri olarak görev alır. 1958 yılında zamanın hükümetince kurulan Planlama Komisyonu'nun sekreterya görevini de yapan Özal, bu arada askerlik görevini de yapmak üzere 1959 yılında Ankara Ordudonatım Okulu'nda yedek subay olur. 1960 yılındaki askeri darbe sırasında Özal askerdir. Askerlik görevinin hemen ardından Elektrik İşleri Etüd İdaresi'ndeki görevine tekrar döner ayrıca Devlet Planlama Teşkilatı'nın kurulmasına katkıda bulunur.

• Bir süre Başbakanlık Teknik Uzmanlar Kurulu Üyesi olarak çalıştı ve 1967-1971 yıllarında Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı görevini yürütür. Ayrıca Ekonomik Koordinasyon Kurulu, Para ve Kredi Kurulu, RCD Koordinasyon Kurulu ve AET Koordinasyon Kurulu başkanlıklarında bulunur.

• 12 Mart 1971 Darbesi'nden sonra DPT'deki görevinden ayrılır ve Amerika'ya gider. 1971-1973 yıllarında Dünya Bankası'nda danışman olarak görev yapan Özal, Türkiye'ye döndükten sonra çeşitli endüstriyel kuruluşlarda çalışır.

• 1977 Genel Seçimleri'nde MSP'den İzmir milletvekili adayı olur ve seçimi az bir farkla kaybeder. Daha sonra MESS'de Sendika Başkanı olarak görev yapar. 1979 yılı sonlarına doğru Başbakanlık Müsteşarı olarak atanır. Aynı dönemde Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı görevini de vekâleten yürütür. Türkiye ekonomisini liberalleştirmeyi hedefleyen ve 24 Ocak Kararları olarak bilinen geniş çaplı ekonomik programın hazırlanmasında önemli rol oynar.

• 12 Eylül 1980 askerî müdahalesinden sonra kurulan Bülend Ulusu Hükümeti'nde ekonomik işlerden sorumlu Başbakan Yardımcısı olarak atanır. 1982 yılında bu görevinden istifa eder. 1983 yılında Anavatan Partisi'ni kurar ve aynı yıl yapılan genel seçimlerde partisinin birinci gelmesi üzerine hükümeti kurmakla görevlendirilir. Özal'ın seçimleri kazanması sürpriz olur. Kenan Evren, hükümeti kurma görevini Özal'a vermekte biraz tereddüt gösterir ve hükümeti de ancak 13 Aralık 1983'te onaylar. Birinci Özal Hükümeti 24 Aralık'ta güvenoyu alır ve Özal, Türkiye Cumhuriyeti'nin 19. Başbakanı olur. İdari ve mali alanda devrim sayılacak kararlara imza atan Özal, ilk yapılan yerel seçimlerde de ezici bir üstünlük sağlar.

• 13 Nisan 1985'te yapılan partisinin ilk büyük kongresinde yeniden genel başkanlığa seçilen Özal, 1987 yılında yapılan genel seçimlerde de 292 milletvekili çıkararak TBMM'de çoğunluğu sağlar. İkinci Özal Hükümeti, 21 Aralık 1987'de açıklanır ve bu hükümet; Türkiye Cumhuriyeti'nin 47. Hükümeti olur.

• 8 Haziran 1988'de yapılan Anavatan Partisi 2. Olağan Kongresi sırasında Özal'a suikast girişiminde bulunulur. Özal, aynı gün tekrar oy birliğiyle genel başkanlığa seçilir.

• 31 Ekim 1989'da Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin sekizinci Cumhurbaşkanı olarak seçilen Özal, 9 Kasım 1989 günü bu görevine başlar.

• 17 Nisan 1993 günü geçirdiği bir rahatsızlık sonucu görevi sırasında vefat eder.

• Turgut Özal, özellikle 12 Eylül Darbesi gibi travmatik bir süreçten sonra Türkiye'nin dünyaya açılmasında büyük rol oynar. Türkiye'nin endüstriyel olarak çağ atlaması; altyapı ve ulaşım gibi hayati sorunlarının çözülmesi onun dönemine rastlar. Özal, Türkiye Cumhuriyeti'nin kabuğunu kırmasını ve özellikle Orta Asya ve Balkanlarda daha etkin bir konuma gelmesini sağlamıştır.